Kādir-Billâh yaşadığı konumun, dönemin yanı sıra İslam tarihinin de bilinen ilim adamlarından ve Abbâsî halifelerinden biridir. 9 Rebîülevvel ayı 336’da yani 28 Eylül 947 yılında Bağdat’ta dünyaya gelmiştir. Tarihte bilinen tam adı Ahmed bin İshâk’dır. Küçük yaşlarından itibaren çok disiplinli ve iyi bir eğitim gördüğü bilinmektedir. Kādir-Billâh çevresinde onu tanıyan tanımayan herkes tarafından çok sevilen ve saygı duyulan biri olarak bilinmektedir. Öyle ki yaşadığı dönemde hem Abbâsîler hem de diğer insanlar tarafından çok ilgi gören, birçok dini sualde cevap alınması için gelinen kişilerden biri olmuştur. Yakın çevresi Kādir-Billâh’ın bilgi ve ilmini paylaşma konusunda çok cömert bir isim olduğunu söylemektedir. İlmi içerisinde bulunan konularda insanlara yardımcı olmaktan ve sorularına cevap vermekten büyük haz duymuştur. Fakat kendi ilminin dışında bulunan konularda insanlara kesin hükümler vermekten çekindiği ve onları yanlış yönlendirmek istemediği bilinmektedir. Çok az uyuyan, çok az yemek yiyen ve vaktinin çoğunu ilim öğrenmeye ayıran Kādir-Billâh bu yaşayış şekliyle herkesin takdirini toplamış alimlerden biridir.
Kādir-Billâh’ın Hayatı
Kādir-Billâh’ın hayatı eğitim ve tahsil sürecine erken yaşta başladıktan sonra Ebû Bişr Ahmed b. Muhammed el-Herevî’den Şâfiî fıkhının ilimlerini öğrenmek için dersler almasıyla devam etmiştir. Bu süreç içerisindeyken babası vefat etmiş ve babasından kalan miras nedeniyle kız kardeşi ile sıkıntı yaşamaya başlamıştır. Kız kardeşi bu anlaşmazlıklar sebebiyle Halife Tâi‘-Lillâh’a Kādir-Billâh’ın hilafeti ele geçirmek istediğini söylemiş ve yayınlatmıştır. Kādir-Billâh yakalanmaktan korkmuş ve uzun süre Bağdat’da gizlenmeye çalışmıştır. Bağdat’dan ayrıldıktan sonra Batîha’ya gitmiş ve Vali Mühezzibüddevle’nin evine sığınmıştır. Burada sığınmacı olarak tam üç yıl yaşadığı bilinmektedir. Ardından Kādir-Billâh ismiyle halife ilan edilmiştir. Öyle ki bu hilafet neticesinde dönemin büyük şairlerinden biri olan Şerîf er-Radî uzun bir kaside yazarak Kādir-Billâh’a övgülerini iletmiştir. Kādir-Billâh’ın dönemi, Abbâsî iktidarının en çok güç kaybettiği ve başkentleri sayılan Bağdat’ın bile hakimiyetinin zaman zaman aksadığı bir devir olmuştur. Kādir-Billâh iktidarda kaldığı süre boyunca hutbelerin kendi adına okunması için özel bir gayret göstermiştir. Kādir-Billâh, Karahanlılar topluluğu tarafındanda tanınan ve sikkelerinin üzerlerine ismi yazılan ilk ve tek Abbâsî halifesi olarak bilinmektedir. Kādir-Billâh’ın hayatı da birçok alim ve tarihi kişilik gibi çeşitli sınavlar ve zorluklarla geçmiştir. Bu nedenle tarihte hala önemli bir yer tutmaktadır.
Kādir-Billâh’ın Hastalığı ve Ölümü
Kādir-Billâh kimi zaman sıkıntılarla kimi zaman da güzel unvan ve makamlarla dolu bir hayat geçirmiştir. İlerleyen yaşlarında ise ağır bir hastalığa yakalanmıştır. Kādir-Billâh’ın hastalığı süresinde oğlu olan Ebû Ca‘fer Kāim-Biemrillâh Abdullah’ı makamına veliaht ilan etmiştir. Oğlundan kendi adına hutbe okutmasını rica etmiş ve o da babasının bu arzusunu karşılıksız bırakmamıştır. Kādir-Billâh 11 Zilhicce 422 yani 29 Kasım 1031 tarihinde hayatını kaybetmiştir. Naaşı Dârülhilâfe’ye defnedilmiştir ve cenazesi bir yıl kadar sonra büyük bir törenle Rusâfe’ye nakledilmiştir. İslam ilmine yaptığı çalışmalarla ve ibadetle dolu bir hayat geçiren Kādir-Billâh günümüzde hala birçok ilim alanında insanlara rehberlik etmektedir.