Seyfeddîn Menârî, Özbekistan’da doğmuş önemli İslam alimleri arasındadır. Fıkıh ve kelam alanında alim olduğu bilinmektedir. Tam adı hakkında bir bilgi yoktur.
Seyfeddîn Menârî’nin Hayatı
Seyfeddîn Menârî hayatı hakkında çok fazla bilgi yoktur. Doğum tarihi bilinmemekle beraber Semerkant’a yakın Menâr Köyü’nde doğduğu bilinmemektedir. Eğitimine Menâr Köyü’nde ve Semerkant’ta devam ettiği düşünülmektedir. İlk önce Hâce Hamîdüddîn’den öğrenci olmaya başlamıştır. Kendisinden fıkıh ilmi hakkında ders alırken Şâh-ı Nakşibend Muhammed Behâeddîn-i Buhârî’nin sohbetlerine katılmıştır. Böylece Hâce Hamîdüddîn’in derslerinden ayrılıp Şâh-ı Nakşibend Muhammed Behâeddîn-i Buhârî’nin derslerine başlamıştır. Bu durumu Hâce Hamîdüddîn iyi karşılamamıştır. Hatta Hâce Hamîdüddîn’in Seyfeddîn Menârî’yi kötülediği de bilinmektedir. Seyfeddîn Menârî, Şâh-ı Nakşibend Muhammed Behâeddîn-i Buhârî’nin en iyi öğrencilerinden biri olmuştur. Şâh-ı Nakşibend Muhammed Behâeddîn-i Buhârî vefat edene kadar yanından ayrılmadı. Seyfeddîn Menârî, hocasının isteğine göre vefatından sonra Alâüddîn-i Attâr’ın hizmetine girdi. Kendisi vefat edene kadar Hâce Alâüddîn’in hizmetinde olduğu söylenmektedir. Seyfeddîn Menârî’nin vefat yeri ve vefat tarihi tam olarak bilinmemektedir. 15. yüzyılın başında vefat ettiği düşünülmektedir.
Seyfeddîn Menârî, Şâh-ı Nakşibend Muhammed Behâeddîn-i Buhârî’nin kerametini anlatmıştır. Ünlü İslam alimi sohbetinden Seyfeddîn Menârî’nin yeğeni Şemsüddîn atılmıştır. Şemsüddîn, hocanın emirlerini dinlememiş ve bahaneler uydurmuştur. Bu durum Şâh-ı Nakşibend Muhammed Behâeddîn-i Buhârî hocayı çok üzmüştür. Hocanın vefatından sonra ise Şemsüddîn rahatsızlanmıştır. Seyfeddîn Menârî, Alâüddîn-i Attâr’a gitmesi gerektiğini söylese de Şemsüddîn gitmemiştir. Şâh-ı Nakşibend Muhammed Behâeddîn-i Buhârî hocanın huzuruna çıkıp üzüldüğünü söylemediği için hastalığı daha da ilerledi. Sonunda Şemsüddîn, çocukları ve öğrencileri de dahil olmak üzere herkesi unuttu.
Seyfeddîn Menârî’ye göre talebeler şunlara uymalıdır:
- Hocasına yararlı bir iş yaptığı zaman bunda gururlu davranmamalı ve benliğine pay çıkarmamalıdır.
- Hocası kendisinde uygun olmayan bir görev istese de ümidini kesmemeli, o görevi yapmalı ve eğitimden ayrılmayı düşünmemelidir.
- Hocasının dediklerini tartışmadan ve eleştirmeden yapmalıdır.
Seyfeddîn Menârî’nin Bilinen Eserleri
Seyfeddîn Menârî eserleri hakkında da bilgi bulunmamaktadır. Seyfeddîn Menârî’nin hayatı ve dedikleri ile ilgili bilgileri Alî bin Hüseyin’in Reşehât Aynül Hayât adlı eserinde bulabilmek mümkündür.