Şeyh Ahmed Ziyaüddin, Gümüşhanevi Tekkesi’nin kurucusudur. 1813 yılında, Gümüşhane’de dünyaya gelmiştir. 1893 yılında ise hayata veda etmiştir. Yaşamı boyunca, çeşitli din alimlerinden eğitimler almıştır. Ziyaüddin, Milli İslamcılık akımını başlatıcı olarak bilinir ve günümüze kadar bu bilgi taşınmıştır. Ziyaüddin eğitim hayatı içinde, İstanbul’a gelmiş ve öncelikle Beyazıt, daha sonra Mahmut Paşa okullarında eğitim görmüştür. Bu dönemlerde hocalık yapan Nakşibendi Şeyhi Abdurrahman el-Harputi’nin de öğrencisi olmuştur. 1844 yılında ise, müderrislik belgesi aldıktan hemen sonra; Beyazıt Medresesi’nde dersler vermeye başlamıştır. İlerleyen dönemlerde ise, 1848 yılında; Üsküdar’da yer alan Alacaminare Tekkesi’nde Mevlana Halidi halifelerinden olan Akri efendi ile tanışmıştır. Bunun üzerine de, Trablussam Müftüsü Ahmet Ervadi’ye bağlandığı belirtilir.
Ahmed Ziyaüddin, 1859 yılında; Cağaloğlu’nda yer alan Fatma Sultan Camii’nde görev yapmaya başlamıştır. Günümüzde de halen, Fatma Sultan Camii, Gümüşhanevi Dergahı olarak anılmaktadır. Ziyaüddin, birden fazla tarikattan irfan eğitimi almıştır. Ervadi Nakşibendiyye, Kadiriyye ve Kübreviyye, Çeştiyye gibi daha sayısız tarikata katılmıştır. Son olarak da GÜmüşhanevi dergahına gönül vermiştir. Ömrünün yirmi sekiz yılında ise kitap çalışmaları yapmıştır. O dönemlerde yaklaşık 18.00 bin eser bulunan dört farklı kütüphanesinin olduğu ifade edilir.
Ahmed Ziyaüddin Eserleri
Ahmed Ziyaüddin, Gümüşhaneli bir din alimi olarak bilinir. Gümüşhanevi Tekkesi’ni kuran Ziyaüddin, birden fazla da kitap çalışmalarına imza atmıştır. Günümüze kadar taşınan ve bilinen kitaplarından biri olan, Mecmuat-ül Ahzab adlı kitabı derlemiştir. 2013 yılında ise, onun adına; Gümüşhane Üniversitesi’nde içinde yer aldığı, 1. Uluslararası Gümüşhanevi Sempozyumu, adında bir etkinlik düzenlenmiştir. İlgili etkinlik varlığını devam ettirmeye çalışmaktadır. Ziyaüddin efendi hakkında daha detaylı bilgi için, onun adına yazılmış kitaplara ve çeşitli metinlere de ulaşabilirsiniz. Soner Yalçın’ın yazdığı bir yazısı mevcuttur. Aynı zamanda, İslam Ansiklopedilerinden de hayatıyla ilgili kapsamlı bilgilere ulaşabilir ve hayatı hakkında fikir sahibi olabilirsiniz.
Ahmed Ziyaüddin eserleri şöyledir:
- Ramuzül Ehadis
- Levamiul-Ukul / Ramuz’un Şerhi
- Acaibü’n-Nübüvve Letaifül-Hikem adlı kitabı.
- Hadis-i Erbain Camiü’l Usül
- Mecmuatü’l Ahzab Ruhu’l Arifin
- Necatü’l-Gafilin Devaü’l Müslimin ve Netaicü’l İhlas adlı kitabı mevcuttur.