Burzülî, Benî Birzâle ya da Kayrevan’ın Burzüle’si ile tanınmaktadır. 740 yılında, Kayrevan’da dünyaya gözlerini açmışlardır. Sonrasında da, Tunus’a yerleşmişlerdir.
Burzülî’nin İlim Hayatı
Burzülî’nin ilim hayatı, çeşitli alimlerden ders alarak başladı. İşte o alimler şunlardır:
- Başta o dönemin önde gelen alimlerinden biri olarak karşımıza çıkan Ebu Abdullah İbn Merzuk el Hatib olmak üzere;
- Ahmed bin Haydara et Tevzeri gibi önemli alimlerden de ilim konusunda dersler almıştır.
- İlim ve hadis ilmi konusunda bir başka önemli alim ise Ebül Abbas el Mümnani veEbül Hasan el Batruni olarak karşımıza çıkmaktadır.
Yaklaşık 40 sene, İbn Arefe ile birlikte yaşadı. Ondan özellikle; matematik, hadis, tefsir, tasavvuf, fıkıh, kıraat, mantık ve nahiv gibi çok sayıda konularda da kitapları okuyarak icazet almıştır. 1438 senesinde hac yolculuğunu yapma esnasında, Kahire’ye de uğramıştır. Belirli bir süre orada kalarak sonrasında da, dersler vererek okumuştur…
Tunus’a döndükten sonrada, Zeytûne Camisinin imamı olmuştur. Hatta derslerin okutulması konusunda da devamlılık sağlamıştır. Sadece ve sadece Tunus ve çevresinde değil aynı zamanda, Mağrib bölgesinde ki fetva yerleri de ona sorulurdu.
Ebû Zeyd es-Seâlibî, Ebü’l-Abbas Hulûlû ve Ebü’l-Kāsım İbn Nâcî’de Burzûlî’nin çok bilinen öğrencileri arasında yer alıyor.
Kahire’de ikamet ederken de, Ahmed b. Yûnus ve İbn Hacer el-Askalânî’ye icazet icazet verdi. 100 seneden daha çok yaşayan ünlü İslam düşünürü, Burzûlî Tunus’ta hayata veda etmiştir. Vefat tarihi hakkında da net bir bilgiye ulaşmak söz konusu değildir.
Burzûlî’nin Önem Arz Eden Eserleri
Burzûlî’nin önem arz eden eserleri konusuna baktığımızda ise kaynaklarda birden fazla eserine rastlamaktayız. Sizlere önemli eserlerinden birkaçını sunmakla birlikte içerikleri hakkında da kısaca bilgiler aktaracağız.
- el-Hâvî fi’l-fetâvâ: İki ciltliktir, Nevâzilü’l-Burzülî ismi ile tanınan kaynak yazma nüshası da özellikle bir tanesi Tunus Milli Kütüphanesi’nde yer alıyor. Vakıfla ilgili olan tek bir bölümüyse, Belkāsım Tabâbî aracılığıyla neşredilmiştir.
- Câmiʿu mesâʾili’l-aḥkâm fîmâ nezele bi’l-müftîn ve’l-ḥükkâm adlı eser yani Dîvânü’l –Burzülî, iki ciltli olmakla birlikte aynı zamanda da Mâlikî mezhebiyle ilgili de farklı konularda çok sayıda fatva yayınlamıştır. Fetvayı veren kişinin de ismi zikredilmektedir.
Bazı zamanlarda devre ait, iktisadi ve içtimai hayatla ilgili de tarihi olayları okuyucuya sunmuştur. Özellikle Kuzey Afrika ile ilgili de önemli eser vermiştir. Miʿyârü’l-Muʿrib isimli özellikle eserde, temel kaynaklar da bulunuyor.