Busayrî, İslam düşürleri içerisinde en fazla tanınan tasavvuf büyüğü olarak biliniyor. Muhammed bin Sa’îd bin Hammâd bin Abdullah es-Sanhâcî el-Busayrî el-Mısrî adıyla Busayrî anılmaktadır… Busayrî’nin künyesi de Ebû Abdullah olup lakabı da Şerefüddîn olarak biliniyor.
Busayrî’nin kökeni aslında, Magrib’tir, fakat aile büyükleri zamanında Mısır’a yerleşmişlerdir. İmam Busayrî, 609’da Şevval ayında 3. Günde bir Salı günü, Mısır’ın Busayn kentinde dünyaya gözlerini açmıştır. 695’teyse Mısır’ın İskenderiye kentinde vefat etmiştir. Kurâfe mezarlığına, İmam Şafiî hazretlerinin olduğu yere defnedilmiştir.
Busayrî’nin İlim Hayatı
Busayrî’nin ilim hayatı, daha çok şiirlere dayanıyordu… Fakat Ebü’l-Abbâs-ı Mürsî’nin öğrencisi olan Busayrî, hadis ilminde çok başarılıdır. Hadis ilminin dışında da, şiir ve hattatlık gibi konularda da son derece başarılıdır… İslam dünyasında özellikle, şiirleriyle ünlenmiştir. Özellikle Hz. Muhammed(SAV)ile ilgili yazdığı eserler, “Kaside-i Bürde” isimli eserle birlikte Busayri unvanıyla daha çok tanınmıştır. İmam-ı Busayrî, Hakim-î Busayrî olarak isimlendirilen 2 çeşit eserde özellikle Risale Nurdan aktarılan beyitler bulunmaktadır.
Semavi kitapları yani Tevrat ve İncil’i de çok güzel incelemiştir. Ayrıca Hristiyan ve Yahudilere reddiyeler yazmıştır. Kendisine kamu düzenini ve genel ahlakı koruma faaliyetlerinin yürütülmesi için, İslam devletlerinde ki kamu düzeninin ve genel ahlakın korunması için hisbe görevi teklif edildi ancak kendisi bu görevi kesin olarak reddetti.
Kısa bir dönem o zamanların veziri olan Zeyneddin bin Yakub’la çalıştı. Bibis kasabasında da; katiplik, maliye, muhasiplik gibi görevlerde de çalıştı. Fakat buralarda ki çalışma hayatı da çok uzun sürmemiştir. Kahire giderek burada bir medrese açtı. Amacı Kur’an-ı Kerimi öğretip birde hafız yetiştirmekti… Ancak hayal ettiği gibi olmadı ve medreseyi kapatmak zorunda kaldı.
Şazeli tarikatından olan Busayrî, şeyhinin ölümü üzerine mersiye yazdı. Çoğu yazdığı eser ünlü İslam düşünürünün, manzum şekildedir diyebiliriz. Şiirlerinin çoğu, üslup olarak sağlamdır ve liriktir…
Busayrî Kişiliği Ve Hayatı
Busayrî’nin kişiliği ele alındığında gayet; hakkaniyetli, dürüst ve aşırı titiz olmasıyla biliniyor. Busayrî’nin hayatı, son derece acılı geçmiştir. Tüm ömrü yoklukla birlikte sıkıntılarla geçmiştir. Hayatı boyunca Busayrî, haramdan kendini hep sakınmıştır.
Evlendiğinde de maalesef sıkıntıları devam etmiştir. Özellikle sıkıntıya en büyük sebepleri; geçimsiz bir kadın la evlenmesidir. Karısının olduğu kadar çocukları da çok geçimsizdirler. İşlere girdiği zaman iş arkadaşlarının çalışmalarına da çok dikkat ederdi. Örneğin; yolsuzluk yapan ve düzgün çalışmayan kişilerden dolayı hep istifa etmiştir.
Ölüm yaklaştığında da, kısmi felç geçirmiştir. Rivayetlerde geçen bilgiye göre de, Hz. Muhammed şifa olması için kaside de yazdı. Hz Muhammed, yazmış olduğu kaside sayesinde şifa bulmuştur.
Busayrî’nin Eserleri
Eserleri şunlardır:
- Kasidetü’l –Bürde
- Kasidetü’l- hemziyye
Ünlü İslam düşünürünün tüm eserleri toplanmıştır ve Divanü’l- Busîri ismi verilmiştir.