Hadis ve tefsir âlimi olan Ebû Sa’îd Eşec döneminin imamıydı. İmam, hafız gibi unvanları olan alim “Şeyh-ül-İslâm” olarak tanınırdı. El-Eşec ismi ve Ebû Sa’îd ismi ile anılmaya başlandı. Gerçekte ismi Abdullah bin Sa’îd bin Hüseyn el-Kindî’dir. Küfe doğumludur. Bu şehirde doğup orada yaşayan alim dönemindeki ileri gelen alimlerden ders görmüştür. Büyük alimlerin sohbetlerine ortak olmuştur. Sayısız öğrenci yetiştirip kitaplar yazdı. “Tefsîr-i Eşec” isimli kitabı adını duyurdu. Miladi 856 senesinde yaşamını kaybetti. Birçok alimden hadis rivayet etmiş ve ilim görmüştür. İsmail bin Aliyye, Hafs bin Kıyâs, Ebû Üsâme gibi isimlerden ders almıştır. Daha sonra Abdüsselâm bin Harb, Heşîm, Ziyâd bin Hasan bin Furat el-Gazzâz gibi alimlerin derslerine katılmıştır.
Ebû Sa’îd Eşec’ Eğitim Hayatı
Kendisi Ebû Büd Reşcâ bin el-Velîd, Abdullah bin Eclah gibi ilim adamlarından ders alma şerefine erişmiştir. Abdullah bin İdrîs, Abdurrahmân bin Muhammed el-Muhâribî, Abdet bin Süleymân gibi zatların sohbetine nail olmuştur. Ukbe bin Hâlid es-Sükûnî, Mu’temer bin Süleymân er-Rekkî’den dersler almıştır. Ders gördüğü diğer alimler Muâz bin Hişâm, Muhammed bin Fudayl, Vekî, İbn-i Ebî Utbe’dir. Ebû Sa’îd Eşec eğitim hayatı içerisinde hadis eğitimi almış hafızlığa erişmiştir. Ölümünün ardından sadaka-i câriye olması için birçok öğrenci yetiştirdi. Birçok eser bırakıp öğrenci yetiştirmiştir. Bu öğrenciler arasında Ebû Zur’a, Ebû Hatim, İbn-i Huzeyme, Ömer bin Muhammed bin Büceyr vardır. Birçok öğrenci eğitmiştir. Özellikle hadis alanında hafız olması sayesinde bu alanda birçok talebe yetiştirmiştir. Hadis bilgisi birçok kişi tarafından onaylanmış ve hayranlıkla ifade edilmiştir. Dine hizmet konusunda ilim öğrenme ve ilmi yayma görevini layığıyla yerine getirmiş bir alimdir.
Ebû Sa’îd Eşec Eserleri
Bu büyük ilim adamı hakkında gerek kendi döneminde gerekse daha sonraki dönemlerde güzel sözler söylenmiş ve ilmi övülmüştür. Eserleri ve eğittiği talebeleri sonraki dönemlere ışık tutmuştur. İlme katkıları sayesinde ve öğrencileri sayesinde İslam alemine büyük getirisi olmuştur. Ebû Hâtem bu alim için “sika ve sadûk” demiştir. Mürre kendisini “Zamanın imamı” olarak nitelendirmiştir. Nesâî alimi “Saduk” olarak anmıştır. Bu ilim adamları alimimizin ilmini överek kendisini yüceltmiştir. İlimde ileri olan alim ahlak konusunda da oldukça ileriydi. Ebû Sa’îd Eşec eserleri ile insanlara ilmini aktarmaktan çekinmedi. Hiçbir vaktini boşa harcamaz ve sürekli ahiret için çalışırdı. Allah için Allah’ın dinine hizmet ederdi. Rivayet ettiği hadislerden birçoğu bugün de bilinen hadislerdir. Bildiği hadisleri talebelerine de öğretmiş ve hadis alanında uzmanlığını sonraki nesillere aktarmıştır. Sahip olduğu ilmi Allah’tan bilen alim bu ilmin sadakası olarak talebe yetiştirmiş ve bu ilmi insanlara aktarmıştır.