Ebû Abdurrahmân El-Mukrî yaşadığı dönemin bilinen büyük alimlerinden biridir. Mekke’de bulunan kıraat ve hadis alimlerinden biri olmasıyla beraber Tebe-i tabiînin ileri gelenlerindendir. Memleketi net bilinmemekle beraber Ebû Abdurrahmân El-Mukrî’nin Ehvâz veya Basralı olduğuna dair pek çok rivayet bulunmaktadır. Alimlik yolunda girmeden önce Hazreti Ömer’in oğullarının azatlı kölelerinden biri olduğu bilinmektedir. Doğum tarihi bilinmese de kendisine ait bilinen ölüm tarihi 213 (m. 828) olarak bilinmekte ve ölüm yerinin Mekke olduğu söylenmektedir. Kendisini yakinen tanıyan kaynaklar öldüğünde yaklaşık olarak 110 yaşlarında olduğunu söylemektedir. Ebû Abdurrahmân El-Mukrî’nin gecelerini ibadet ederek, gündüzlerini ise kıraat ve hadis ilimlerini öğrenerek geçirdiği bilinmektedir. Hadîs-i şerîf rivâyetler konusunda oldukça titiz davrandığı, güven duymadığı hiçbir kaynaktan ve hiç kimseden bir rivayet işitmediği söylenmektedir. Bu nedenle Mekke’de yaşadığı dönemde ve ölümünden sonra da rivayetleri dinlenen, üzerine konuşulan bir alim olmuş; yeni alimler yetiştirilmesinde vesile olmuştur.
Ebû Abdurrahmân El-Mukrî’nin Hocaları Kimlerdir? Kimlerden İlim Öğrenmiştir?
İslam alimleri yetiştirilme ve tahsil süreleri boyunca genellikle ilim konularında kendilerine rehberlik edecek başka alimlere ihtiyaç duymaktadır. Bu nedenle tarihteki neredeyse her alim başka alimler yetiştirmiştir. Ebû Abdurrahmân El-Mukrî’nin hocaları da kendisinin tasavvuf ve fıkıh ilimlerinde bilgin bir kişi olmasında etkili olmuşlar ve onu yönlendirmişlerdir. Ebû Abdurrahmân El-Mukrî ilim yolculuğu boyunca birçok alimden dersler almış, rivayetlerini dinlemiş ve sohbetlerine katılmıştır. Her birinde farklı alanlarda bilgiler öğrenmiş ve kendisine geniş bir açı oluşturmayı hedeflemiştir. En çok bilinen ve en uzun süre dersler aldığı alim hocaları ise; Kehmes bin Hasan, İmâm-ı a’zam Ebû Hanîfe, Mûsâ bin Ali bin Rebâh, İbn-i Avn, Abdurrahmân bin Ziyâd bin En’am, Sa’îd bin Ebî Eyyûb, İbn-i Lühey’a, el-Leys, Harmele bin İmrân ve Şu’be olarak bilinmektedir. Bu isimler yalnızca Ebû Abdurrahmân El-Mukrî’nin hocalarından bazılarıdır. Hocaları Ebû Abdurrahmân El-Mukrî’yi genelikle “öğrenmeye ve ilime hevesli, sorgulayan, düşünen, okuyan ve iyi ahlak sahibi” bir talebe olarak tanımlamış ve bu sebeple onunla aralarında derin bir muhabbet bağı kurmuşlardır.
Ebû Abdurrahmân El-Mukrî’nin Talebeleri Kimlerdir? Kimlere İlim Öğretmiştir?
Ebû Abdurrahmân El-Mukrî alim olma yolunda geçirdiği tahsil süresi boyunca birçok büyük alim ve evliyadan dersler almış; kendisini de ilim sahibi bir alim olarak yetiştirmiştir. İnsanlığa ve İslam dünyasına hizmet etme aşkıyla yanıp tutuşan Ebû Abdurrahmân El-Mukrî kendisi gibi talebeler yetiştirmeye ve onları da alimlik mertebesine eriştirmeyi hedeflemiştir. Nitekim Ebû Abdurrahmân El-Mukrî’nin talebeleri kendisi gibi büyük alimler olmuş ve her biri kendi dönemlerinin olduğu gibi İslam tarihinin de yakından tanıdığı kişiler olmuştur.