Asıl adı Abdülvehhab bin Ata olan el-Haffaf el-İcli, Miladi 819 senesinde Bağdat’ta vefat etmiş olan İslam alimidir. İcli, hadis, fıkıh ve tefsir alanında eğitim görmüş ve bu alanlarda öğrenciler yetiştirmiş bir kişidir. Ebu Nasr olarak da bilinen bu alim, Basra’da yetiştiği için Basri ismini de almıştır.
El Haffaf el İcli, dönemin ünlü kadılarından ve şeyhlerinden Arapçaya ve İslami ilimlere dair pek çok ders almış biridir. Sayılamayacak kadar çok alimin elinde yetişmiş olan İcli’nin eğitimi pek çok alanda ve sınırsızdı.
Ebu Arube isimli İslam aliminden çok uzun süre ve sıkça dersler aldı, bu alimin sohbetlerine çok fazla katıldı. Bu sebeple İcli, Ebu Arube varisi olarak kabul edildi. Sonrasında İcli’den de pek çok genç öğrenci ders aldı. Böylelikle kendisi hocaların hocası oldu.
Abdülvehhab bin Ata’nın Eserleri
Abdülvehhab bin Ata’nın eserleri tefsir, fıkıh ve hadis alanlarındadır. Bilinen birkaç eseri şu şekildedir:
1-es-Sünenüfil-ıfkh
2-et-Tefsir
3-en-Nasıh vel Mensuh
4-es-Sıyamu
bin Ata’nın rivayet ettiği hadislerin hemen hemen hepsi, Kutub-is Sitte isimli büyük hadisler kitabında yer alır.
Haffaf ismi Arapçada ayakkabıcı anlamına gelen kelimeden türetilmiş bir isimdir. Fakat İcli’nin bu ismi ne sonucu aldığı bilinmemektedir.