Fîrûz Âbâdî Kimdir? Eserleri ve Hayatı

1329 senesinde İran’ın Şiraz vilayetine bağlı Kazerun kasabasında dünyaya gelen Fîrûz Âbâdî, Şirazi nisbesi ile nam salmıştır. Tarih kaynaklarında babasının edebiyat ve dil âlimi olduğuna dair bilgiler mevcut olup, bunun haricinde ailesi ile ilgili herhangi bir bilgiye rastlanılmamıştır. İlim hayatına babasından aldığı eğitimle başlayan şahıs, babasının yanında, çok küçük yaşta iken Kuran’ı ezberlemiştir. 8 yaşında iken eğitim maksadıyla Şiraz’a gitmiştir. Burada Şehâbeddin Ahmed Bin Ali ed-Dîvâni’den kıraat dersleri almıştır. Eğitimini tamamlamayı müteakip Bağdat Nizâmiye Medresesinin hocası ve aynı zamanda Bağdat Kadısı olan Abdullah Bin Bektâş’ın yanında yardımcı hoca unvanı ile görev yapmıştır. 1354 yılında Şam’a giden Fîrûz Âbâdî burada 100 civarında hocadan çeşitli alanlarda dersler almıştır.

Fîrûz Âbâdî İlmi Eğitimi

Fîrûz Âbâdî ilmi yönde eğitimini tamamlamak maksadıyla Şam’dan sonra Hama, Kudüs, Ba‘lebek ve Halep’e gitmiştir. Burada eğitimine devam ederken çeşitli medreselerde de hocalık yapmıştır. Bu kapsamda zaman zaman Remle, Gazze ve Kahire şehirlerine gidip gelmiştir. Kahire’de ünlü İslam âlimleri ile tanışmıştır. Burada İbn Nübâte el-Mısrî ve İzzeddin İbn Cemâa gibi âlimlerden edebiyat ve ilahiyat dersleri almıştır.

Fîrûz Âbâdî, Bağdat hâkimi görevinde bulunan İbn Üveys’in kendisini Bağdat’a davet etmesi üzerine tekrar Bağdat’a gelmiştir. Buradan Hindistan ve İran’a giden Fîrûz Âbâdî buranın devlet büyükleri ile görüşmüş ve kendilerinden büyük hürmet görmüştür. Verdiği derslerde büyük ilme kavuşan talebeler yetiştirmiştir. 1395 yılında Yemen’e kadı olarak atanan Fîrûz Âbâdî hayatının geri kalan kısmında bu görevi sürdürmüştür.

Fîrûz Âbâdî Kadılık Görevi

Fîrûz Âbâdî kadılık görevi esnasında da medresede ders verme işini ihmal etmemiştir. Zaman zaman hac görevi maksadıyla Mekke’ye giden Fîrûz Âbâdî burada el-Melikü’l-Eşref adı altında bir medrese yaptırmış ve burada talebeler yetişmesine vesile olmuştur. Fîrûz Âbâdî şehir ziyaretleri esnasında çeşitli dersler vermeyi ihmal etmez iken burada bulunan devlet görevlileri ile de görüşmeyi ihmal etmemiş, onlara devlet yönetiminde çeşitli tavsiyelerde bulunmuştur. İslam dininin yaygınlaştırılması ve insanlara doğru şekilde anlatılması için hayatının her aşamasında önemli hizmetlerde bulunan Fîrûz Âbâdî gittiği her yerde halk ve devlet büyükleri tarafından hürmet görmüştür. Osmanlı Padişahı 1. Beyazıt tarafından da büyü hürmetle karşılanan Fîrûz Âbâdî 2 Ocak 1415 tarihinde Zebîd’de Hakk’a yürümüştür. Mübarek zat Cebertiyye tarikatının kurucu şeyhi olan İsmâil Bin İbrâhim el-Cebertî’nin mezarının yanına defnedilmiştir.

Fîrûz Âbâdî’nin Soyu

Bazı tarih kaynaklarında Fîrûz Âbâdî’nin soyu İslam’ın ilk halifesi Hz. Ebu Bekir’den gelmektedir ibaresi yer alır.  Hayatını ilme adamış olan Fîrûz Âbâdî Hazretleri herkesin takdirle karşıladığı bir hafızaya ve ilme sahipti. Rivayet edilene göre her gece en az 200 satır ezberlemeden uyumamıştır. İlminin yüksek feyzinin yanında önemli eserler yazarak da dine önemli hizmetlerde bulunan Fîrûz Âbâdî uzun yıllar adından söz ettirmiş İslam âlimi olarak hafızalarda kalmıştır.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir