Önemli din adamlarından biri olan Fudayl Bin İyad kimdir çok fazla merak edilen konular arasında yer alır. Her ne kadar pek çok kişi Fudayl Bin iyad hazretleri olarak kendisini tanımlasa da alimin künyesi; Ebu Ali’dir. Aynı zamanda nisbesi de et-Temini el-Yerbui olarak bilinir. Doğum tarihi Milattan sonra 726 yılına dayanır. Özbekistan’ın Horasan bölgesinde bulunan Merv beldesinin yakınlarında Fundin adından bir köyde dünyaya geldi. Alimin babası, takva ehli olarak tanınan biriydi. Ancak alimin gençlik dönemleri genellikle sarhoş olarak, sürekli alkol kullanarak geçti. Ayrıca bu dönemlerinde bazı bölgelerde yolkesicilik, eşkıyalık bile yaptığından bahsedilir. Fudayl Bin iyad’ın merak edilmesinin en büyük nedenlerinden biri de budur aslında. Öyle bir dönüm noktası yaşamış ki, alimin hayatı tamamen değişim göstermiş.
Fudayl Bin İyad
Fudayl Bin İyad, büyük bir dönüm noktası yaşayarak dine yöneldi demiştik. Peki, tövbe etmesine neden olan ne olmuştu, biliyor musunuz? Yine sarhoş bir halde gezinirken gördüğü bir cariyeye aşık olur. Cariyenin evinin önüne dikilir ve tüm gece istisnasız onu seyrederek gün yapardı. Yine bir akşam aşık olduğu kadını izlerken tabiri caizse havayı titretir gibi çıkan, çok içten bir ses işitti. Bu ses kendisine artık Allah’ın zikri karşısında huşu duyması gerektiğini ona anlatıyordu. Fudayl, bu olaydan oldukça fazla etkilenir ve sesi ilk duyduğu an olduğu yerde dona kalır. Biraz zaman geçtikten sonra kendine gelerek o da içten gelen bu sese karşılık verir. Artık zamanın gelip çattığını yaratanına belirtir. Bu şekilde hayatını artık tamamen değiştirmeye, kendini geliştirmeye adamaya başlar.
İyad’ın dine yönelmesinin ardından tüm gözleri açılmış ve aslında dünyanın şer olduğunu belirtmiştir. Kendisinin bunca zaman bu şerre kandığını ve buna inanarak yaşadığını fark etmiş. İleriki dönemlerde farklı yerlere giderek din adamlarından dersler almaya başlamış ve ilim öğrenmiş. İlme olan bağlılığı sayesinde de kendi devrindeki çoğu din adamının da önüne geçmeyi başarmıştır.
Fudayl Bin İyad’ın Önemli Özellikleri
Fudayl Bin İyad’ın önemli özellikleri, yaratanı ile karşılaştıktan sonra ortaya çıkmıştır diyebiliriz. Kendisini dine yönelten ve bu konuda çok iyi bir şekilde ilerleyen İyad, ilme fazlasıyla bağlı kalmıştır. İlme bağlı olması, en önemli özelliklerinden biri olarak nitelendirilebilir. Bu süreçte hiçbir zaman kopukluk yaşamamış ve ya şüpheye düşmemiştir. Aynı zamanda Cemaate olan bağlılığı ile de bilinir. Pek çok sözünde de çevresindekilere Cemaatten kaçmamalarını dile getirmiştir. Sonralardan kafasına dank etmiş olsa da Allah sevgisi ve korkusu kendisinde en üst seviyede yer alırdı. Pek çok sözünde de bunu sürekli olarak dile getirirdi.
Fudayl bin İyad, ilimden alabildiğince bilgiyi almış, dini sahiplenmiş ve ermiş bir birey olabilmek adına, diğer dünya adına yaşamını sürdürmüştür. Ömrünün son dönemlerine doğru Mekke’ye giderek burada yaşamaya başlamıştır. Milattan sonra 803 yılında da Suudi Arabistan’da yer alan Mekke’de hayata veda etmiştir.