Tarihi geçmişine baktığımızda İslam âlimlerinden biri olarak karşımıza çıkan Bayezid-i Bistami diğer adı Ebu Yezid Tayfur bin İsa bin Süruşan olarak bilinmektedir. O dönemin ilk ileri gelen mutasavvıflarından olarak karşımıza çıkmaktadır. Kaynaklara baktığımızda çok fazla bilgi olmamakla birlikte hayatına dair de yeterli bir bilgi bulunmamaktadır. Yine kaynaklara baktığımızda son derece âlim ve bilgin olduğunu anlayabiliyoruz. Özellikle daha annesinin karnındayken yani daha henüz doğmamışken bile annesi zararlı bir şey yemeğe kalktığı anda karnına vuruyormuş ve o yiyeceği bırakana kadar da vurmaya devam ediyormuş. Gerçekten de bu rivayete bakıldığında kendisinin çok büyük bir âlim ve ruhani bir yapıya sahip olduğunu anlayabiliyoruz. Bu yüzden de evliyalığının en yüksek mertebelerine Allah tarafından ulaşmıştır.
Bayezid-i Bistami ve Hayatı
Dediğimiz gibi Bayezid-i Bistami’nin hayatı ile ilgili çok net ve detaylı bilgi bulunmamakla birlikte elde ettiğimiz bilgileri sizlerle paylaşacağız. Bayezid-i Bistami, ,804 senesinde İran’da Bistam şehrinde dünyaya gözlerini açmıştır. Küçüklüğünden itibaren tüm çocukluğunu camilerde ibadet ederek geçirdiği söylenmektedir. Yalnız bir hayat sürmüş camide olduğu kadar da tüm zamanını evde geçirmiştir. Evde olduğu zamanlarda da birçok ziyaretçisi olmuş onları da sadece sufilik konusu ile ilgili konuşmak için kabul etmiştir. Tamamen kendini Allah’a adamış bir âlim olduğu için dünyevi şeylerden hep uzak olmuş ve sadece Allah ile baş başa kalmayı tercih etmiştir.
Bayezid-i Bistami ve Vefatı
Tarihte kendini Allah’a teslim eden bir âlim olarak bilinmiş ve anılmıştır. Bu sebepten dolayı ona sarhoş sufi denmiş ve bu şekilde anılmaya başlanmıştır. Bu seçtiği yaşam şekli ile Allah’a çok yakın olmuş ve kendini ona teslim etmiştir. Bu sebepten dolayı da tarih boyunca mistik biri olarak anılmıştır. Allah’tan başka hiçbir şeyi önemsemeyen Allah’ın yolunu tercih eden ve kendini adayan bir âlim olması ile birlikte dünyadaki bütün nimetlerden vazgeçtiği için evliyalık mertebesine kavuşmuştur. Bayezid-i Bistami’nin vefatı konusuna baktığımızda ise 234 yılı veya 261 yıllarında olduğunu görüyoruz. Dediğimiz gibi hakkında çok kesin ve net bilgiler bulunmamaktadır.