EbûCa’fer El-Verrâk ismindeki döneminin ünlü zâtı, bir hadîs ilmi âlimidir.. Bu ravîleri ile beraber toplamda yüz bin kadar hadîs-i şerîfî tam ezberden bilmekteydi. Künyesi ise EbûCa’fer şeklinde geçmekteydi. Ayrıca EbûCa’fer’in ona takılan ve bilinen lakapları arasında el-Verrâk ve Hamdân lakapları yer alıyordu. Onun asıl adı ise Mühammed bin Ali bin Abdullah bin Mihrân şeklindeydi. EbûCa’fer el-Verrâk, aslında Cürcanlı olan bir kimseydi. Daha sonrasında ise Bağdâd üzerine yerleşti ve ardından Bu sebeple de Bağdadî nisbetini üzerine almıştır. Ayrıca EbûCa’fer tam olarak 272 senesinde hayata veda etmiştir.
EbûCa’fer El-Verrâk bazı âlim ve döneminin önce gelen isimlerden ilim öğrenmiştir. Bu sayede kendini din, tasavvuf ve farklı ilimler üzerine geliştirmiş ve büyük bir âlim olmayı başarmıştır. Bu ilim öğrendiği isimler arasında şunlar yer alır: Ubeydullah bin Mûsâ, EbûNuaym, EbûGassân Mâlik bin İsmail, Abdullah bin Recâ’, Ma’la bin Esed, Kabîsa, Ahmed bin Hanbel, Muâviye bin Amr ve bunların muasırı olan bazı âlimler… Aynı zamanda hem bu dönemin önemli âlim isimlerinden ve hem de başka önemli zâtlardanfarklı sayılarda farklı hadislerin rivayetlerinde bulunmuştur.
EbûCa’fer El-Verrâk’tan İlim Öğrenen İsimler
EbûCa’fer El-Verrâk’tan ilim öğrenen isimler, onun hadis âlimleri içerisinde güvenilir olduğuna ve rivayetlerinin sağlam olduğuna inanmaktadır. Ondan ilim tahsil etmiş olan isimler arasında şunlar yer alır: İbn-i Sa’îd, İsmâil-i Saffar, İbn-i Muhalled, Ebû Hüseyin bin Sübân, Muhammed bin Dâvud, Abdullah Begâvî, EbûBekr-i Hilâl, Ebû Hüseyin bin Münâdî, Ebû Abbâs Süreyc ve başka âlimler… Ayrıca bu isimler, ondan hadisler rivayet etmişlerdir. Bu yol ile pek çok hadisin nakledilmesi mümkün olmuştur. Ayrıca o döneminin faziletli ve dinine bağlı olan isimleri arasında öne çıkması ile de talebelerince saygı gören biriydi.
EbûCa’fer El-Verrâk ve Ahmed bin Hanbel
EbûCa’fer El-Verrâk ve Ahmed bin Hanbel arasında hoca talebe ilişkisi bulunuyordu. Hamdân bin Ali el-Verrâk, Allah’ın dini için hizmet verebilmek adına sürekli ve durmadan gayret göstermiş-çalışmıştır. Ayrıca o, hem dinine bağlılık konusunda hem de fazilete olan düşkünlüğü konusunda döneminin bir tanesi olabilecek bir zâttı. Bu yönde düşüncelerini ve yaklaşımını, dine bağlılığı ön planda tutarak öne sürer; talebelerini de bu şekilde yönlendirirdi.
Ahmed bin Hanbel aracılığı ile pek çok hadis rivayet etmiştir. Bunlar içerisinde bir hadis dikkat çeker. Bu rivayet ettiği hadis içerisinde ise bazı surelerden bahsedilir. Buna göre Peygamberimizin (s.a.v.) Tebâreke ve Secde sûrelerini okumadan öncesinde yatmadığı bildirilmiştir. Bu hadisi El-Verrâk, Ahmed bin Hanbel yolu ile rivayet etmiştir.