El Lalkai ismiyle de İslami kitapların baş köşesinde yer alan ünlü alimin asıl ismi Hibetullah bin Mensur’dur. El Lalkai isminin yanı sıra Ebu’l Kasım olarak da bilinir. Hadis ve kelam ilimleriyle hayatını dolduran el-Lalkai’nin tam 100 bin hadisi ezbere bildiği söylenir. Bu, kanıtlanmış bir bilgi olmasa da hem Lalkai döneminde yaşayanların hem de sonrasında onun izinden gidenlerin benimsediği bir bilgidir.
Nerede ve hangi yılda doğduğu tam bilinmeyen El-Lalkai, Miladi 1027 senesinin Ramazan ayında Dinever isimli bir yerleşke bölgesinde vefat etmiştir. Hayatı boyunca kendisini kelam ve hadis ilmine adayan El-Lalkai yaşadığı dönemde önde gelen İslam alimlerinden pek çok dersler almıştır. Özellikle İbn-i Hatib’ten aldığı derslerle öne çıkan ve ondan aldığı öğretileri hayatı boyunca uygulayan Lalkai hakkında İbn-i Hatib şöyle demiştir: “Hibetullah bin Hasen’in hafızası ve anlayışı çok kuvvetlidir. Öğrencim olduğu sıralarda çok mühim kitapları okumuştur.” Yine Lalkai’nin hocalarından olan İbn-i Salah “Ebu’l Kasım çokça hadis rivayetinde bulunmuş ve çokça hadis ezberlemiştir.” demiştir.
Dersler aldığı hocaları gibi kendisi de çok iyi bir hoca olan Ebu’l Kasım, birçok alime ezberlediği ve rivayet ettiği hadisleri öğretmiş; aynı zamanda öğrencilerine kelam dersleri de vermiştir. Bir gün bir öğrencisinin rüyasına girmiştir. Öğrencisi ona Allah’ın ne vaad ettiğini sormuş, El Lalkai de öğrencisine “Allah beni affetti ve bana mağfiret etti.” demiştir. Bunun üzerine öğrencisi bunu nasıl bildiğini sorunca Lalkai, “Peygamberimizin yolundan gittiğim için.” cevabını vermiştir. Bu şekilde birçok alimin rüyasına giren Lalkai, rüyalarda daima muhterem ve dindar kişileri canlandırmıştır ki esasında gerçek hayatında da öyle biridir.
Hayatı boyunca daima ayetlerin ve hadislerin ışığında yaşamış, Allah ve Peygamber yolundan ayrılmamış olan El-Lalkai’nin hayatı bu şekilde de son bulmuştur. Fakir ve bir başına yaşadığı hayatını da o şekilde sona erdirmiştir. Ondan geriye iyi bir öğrenci olarak hocalarında, iyi bir mahalle sakini olarak komşularında ve iyi bir öğretmen olarak öğrencilerinde bıraktığı anılar kalmıştır.
El Lalkai’nin Eserleri
El Lalkai, eğitiminden ve eğitmesinden geriye kalan zamanlarda İslam, kelam ve hadis üzerine pek çok eser de yazmıştır. El-Lalkai’nin eserleri günümüzde Ortadoğu topraklarında bulunan kütüphanelerde halen sergilenmektedir.