Hasen bin Abdüssamed, Fatih Mehmed Han zamanında yaşamış olan alimlerden biridir. Kelam, usul ve fıkıh alanlarında ustalaşmıştır. Doğum tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte ölüm tarihine bakarak 1300lü yılların sonu ile 1400lü yılların başında doğduğu varsayılmaktadır.
Hasen bin Abdüssamed Hayatı
Hasen bin Abdüssamed’in hayatı dini ilimler ve Arapça dili hakkında eğitim görmekle geçmiştir. Anadolu diyarındaki büyük küçük tüm alimlerden dersler alarak kendisini yetiştirmiştir. Ardından ilmini daha da artırmak amacıyla İstanbul’a gelmiştir. Burada Molla Hüsrev Efendinin talebeliğini yapmıştır. Burada yıllarca konaklamış, nakli ve akli ilimlerden fen, matematik, hadis, kelam, fıkıh ve tefsir alanlarında eğitim almıştır. İlmini büyük çoğunlukla tamamladıktan sonra ise talebe yetiştirmeye başlamıştır.
Talebe yetiştirmekteki görevini ustalıkla yapınca İstanbul’da bulunan ünlü Sahn-ı Seman Medreselerine müderris olarak tayin edilmiş olan Hasen es-Samsuni bir süre burada talebe yetiştirdikten sonra Fatih Mehmed Han’ın hocalığına getirilmiştir. Mehmed Han’a fen ilimleri ve dini ilimler hakkında dersler vermiştir. Han’a müderrislik görevini tamamladıktan sonra kadıaskerlik görevine getirilmiştir. Bir süre bu unvanla görev yaptıktan sonra Sahn-ı Seman Medreselerine geri dönmüştür. Bir süre daha burada onlarca talebe yetiştirmiş, arından da İstanbul kadılığına atanmıştır. Kadılık görevi boyunca herkes ondan razı olmuştu. Adalet terazisini doğru bir şekilde tartmaktan görevi sırasınca asla vazgeçmeyen biriydi. Adaletinin ardında ise elbette ki yüce gönülden bağlı olduğu İslam dini vardı.
Kendisi bir süre hat sanatıyla uğraşmış ve yazılarında çok farklı yazı şekilleri denemiştir. Yazısı o kadar güzeldir ki Sıhah-ı Cevheri adını taşıyan lugatı kendi elleriyle yazmış ve Mehmed Han’a hediye etmiştir. İlimlerin yanında tasavvuf yolunda da kendini geliştiren Hasen es-Samsuni 891/1486 senesinde İstanbul’da vefat etmiştir.