Hayati-zade Halil Efendi’in babası olan Hacı Ahmed Elbistani günümüzde Kahramanmaraş ismiyle bilinen ilin Elbistan ilçesinde doğmuş ve büyümüştür. Bu sebeple de Elbistani ismini almıştır.
Hayati’nin Hayatı
Hayati’nin hayatı hakkında bilgi sahibi olmak istediğimizde Elbistan müftüsü olan babasının izinden giderek Elbistan müftüsü olduğunu görürüz. Küçük yaşta babasından dini ilimler öğrenmeye başlamış olan Hayati, sonrasında başka alimlerin de öğrenciliğini yapmıştır. Babasının vefatının ardından Elbistan’da bir süre müftülük görevinde bulunduktan sonra İstanbul’a geçmiş ve burada alimlerden ilim öğrenmeye başlamıştır. İlim öğrenimini tamamladıktan sonra hocalık görevinde de bulunan Hayati, öğretmenlik hayatı boyunca pek çok talebe yetiştirmiş hatta öyle ki Sadrazam Yusuf Ziya Paşa’nın bile öğretmenliğini yapmıştır. 1224 senesinde Saray Bosna kadılığı, 1224-1226 senesi arasında da Bağdat kadılığı görevlerinde bulunmuştur.
Dini ilimlerde hafızasını harcamıştır. Uzun bir müddet bu şekilde devam ettikten sonra Arapça, Farsça ve bunların edebiyatlarıyla fen ilimleri hakkında da dersler almış ve geniş bilgiler sahibi olmuştur. Edebiyat sevgisinden ötürü Türkçe ve Arapça kasideler ve şiirler yazmıştır. Aynı zamanda yazdığı şerhlerle de bilinir. Şerhlerinden birini yazarken vefat etmiştir ve bu kitabı oğlu tamamlamıştır.
1229 senesinde İstanbul’da vefat etmiştir.