İbn-i Haim Kimdir? Eserleri ve Hayatı

İslam âlimlerinden biri olarak karşımıza çıkan İbn-i Haim, kaynaklara göre 1355 (756) ya da 1352 (753) senesinden birinde Kahire’de dünyaya gözlerini açmıştır. Doğduğu yerde de birçok ilim üzerine ders okumuş ve eğitim görmüştür. O dönemin meşhur âlimlerinden olarak karşımıza çıkan Cemaleddin el-Emyuti’den, Zeynüddin el-Iraki gibi âlimlerden ders almıştır. Eğitimi ise matematik üzerine tamamlamış ve sonrasında da Kudüs’e gitmiştir. Burada uzun yıllar boyunca müderrislik görevini yapmıştır. İbn-i Hacer-i Askalani’nin de içinde bulunduğu birçok âlimi kendisi yetiştirmiştir. Bu yüzden de belli olduğu üzere o dönemin en bilgin âlimlerinden biri olarak bilinmektedir.

İbn-i Haim ve Hayatı

İbn-i Haim’in hayatı konusuna baktığımızda ise çevresinde dindarlığı ve çalışkanlığı ile tanındığını ve çok sevildiğini görmekteyiz. Kendisi aslında Mısır geleneğinin temsilcisi olarak bilinmektedir çünkü Doğu ve Batı da İslam dünyasında gelişen matematiklerin bir arada işlendiğini vurgulamıştır. Bu sebepten dolayı da yazdığı eserler Batı İslam matematiğinin önde gelen temsilcileri ve Doğu İslam matematiği üzerine yazılmıştır. Ayrıca eserlerinde kısa kısa yazmamış tam tersine derinlemesine konuları işlemiştir. Bu eserlerinin en büyük katkısı ise İslam ameli hesap külliyatının oluşmasına büyük vesile olmuştur. Analitik bir çizgi üzerinden konularını yansıtmıştır. Matematik üzerine olan bu eserlerde matematiğin günlük hayatta nasıl kullanılması gerektiğini de açık bir şekilde yazmıştır.

Eserleri

Yazdığı tüm eserleri hemen hemen Mısır ve Orta Doğudaki ülkelerde yer alan medreselerde okutulmuştur. Eğitim ve öğretim alanında bu eserleri oldukça faydalı olmuştur. İbn-i Haim’in eserleri konusuna gelecek olursak; içeriklerinin matematik üzerine olduğu belirtmiştik. Bu yüzden de ilk kitabı el-Ma’une fi ilmi’l-hisabi’l –heva-i olarak karşımıza çıkmakta ve bu kitap 1389 (791) yılında yazılmıştır. İçeriğinde tüm matematik konusu sayısal örneklemeler yapılarak anlatılmıştır. Bazı eserlerinin içeriği ise hesap ansiklopedisi şeklinde olduğu kaynaklara göre belirtilmiştir. El –hüma fi’l hisap adlı eseri ise ikinci önemli çalışması olarak karşımıza çıkmaktadır. Sonrasında Bedreddin el-mardini eseri ile birlikte Miftah fi’l hisab adlı eseri de vardır. Daha birçok önemli ilimler hakkında günümüze gelen eserleri bulunmaktadır.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir