İbni Zagü, 1063 yılında Bağdat’ta dünyaya gelmiştir. Bağdat’a bağlı olan Zaguni köyünün isminden yola çıkılarak âlim zât, İbnüz Zahuni şeklinde tanınmış ve anılmıştır. Dönemin önemli alimlerinden ilim öğrenmiştir. Ders aldığı hoca isimlerden bazıları ise şu şekilde sıralanabilir; Ebül-Ganaim İbnül-Memun, Ebü Cafer İbnül-Müslime, Ebu Muhammed İbn Hezarmerd es-Sarifini, Ebü’l-Hüseyin İbnün-Nakūr gibi birçok farklı farklı âlim zât… Zagü, özellikle fıkıh ve usulü gibi, hadis ile kıraat alanında da yetişmiştir. Aynı zamanda etkili bir hatip ve vaiz olduğu da söylenir. Zagü’de aynı şekilde, önemli isimlere dersler vermiştir. İbn Asakir, el-Medini, Ebu Tahir es-Silefi, Sadaka bin Hüseyin, Ömer b. Taberzed ve Ebül-Ferec İbnül-Cevz gibi bazı zâtlar ise kendisinden hem ilmî dersler almış hem de hadis rivayetleri yapmıştır.
İbni Zagü, devrinde önemli Hanbeli mezhebinin önde gelen alimlerinden biri olmuştur. Hadis alanında, güvenilir bir alim sayılan Zagü, 1132 yılında Bağdat’ta hayatını kaybetmiştir. Zagü, kelam metoduna karşı çıkmış ve dinle felsefeyi bir araya getirmek isteyenlerin, her iki tarafa da muhalefet edeceğini belirtmiştir. Bunun üzerine Selef yolundan gitmenin güvenilir olduğunu söyleyen Zagü, katı Selefi yaklaşımından dolayı öğrencisi İbnül Cevzi tarafından tenkit edilmiştir. Böylece Müşebbihe gibi düşünmekle de suçlanmıştır. Fıkıhta ise Hanbeli mezhebi içinde, değişik ictihadlarda bulunduğu ve bazı saz görüşleri savunduğu belirtilir.
İBN-İ Zagü
İbni Zagü, hadis ilminde ve fıkıh gibi ilimlerde dersler almış ve başkalarına da bu alanlarda dersler vermiştir. Yaşamının büyük bölümünü, ilim öğrenmeye adayan Zagü, bazı eserlere de imza atmıştır. Hadis, kıraat, fıkıh ve usul gibi birçok alanda dersler vermiştir. Ayrıca hatiplik konusunda da iyi olduğu ve vaiz olarak da görev yaptığı belirtilir.
İbni Zagü eserlerinden bazıları şöyle:
- Et-Telhiṣ fil-feraiz; Kitapta; Tariḫ, Sabit b. Kurre es-Sabi’nin eserinin zeyli olup, Halife Müsterşid-Billah isimli bu önemli zâtın hilafete geçmesinden, ta ki kendi vefatına dek yaşanmış olan olayları konu edinir. Bir parçası ise Berlin Staatsbibliothek’te yer alır.
- El-Vazıḥ
- İbnüz-Zaguni’ye el-İḳna
- Ed-Devr Ve’l-veṣaya
- Mesail fi’l-Ḳuran
- Maḳale fi’l-ḥarf ves ṣavt gibi bir takım alakalı eserler ile beraber; Divanü ḫuṭab ve Uveyṣu’l-mesailil-ḥisabiyye gibi bazı kitaplar nispet edildiği ifade edilir.