İbrahim Kereki İbrahim Bin Musa, 1374 yılında Ürdün Kerek’te dünyaya gelmiştir. Kuranı hatim ederek tahsil hayatına başlayan Bin Musa, öğrenim hayatı boyunca birden fazla eseri ezberlediği söylenir. Hadis alanında; Zeynüddin el-Irakinin el-Elfiyye eserini; Nahiv alanında ise İbn Malikin el-Elfiyye eserini ezberlemiştir. Aynı zamanda ilim merkezi olan; Kudüs, Kahire, Şam ve Halil gibi kentlere gitmiş ve birden fazla alanda ilim öğrenmeye çabalamıştır. Sarf-Nahiv, mantık ve fıkıh ile hadis gibi ilimleri öğrenmiştir. Ayrıca bu dönemlerde; Şehabeddin İbn Müsbit, Siraceddin İbnü’l-Helis’ten kıraat-i sebayı ve Şemseddin Ebu Abdullah Muhammed b. Osman’dan kıraat-i aşere eserini de okumuştur.
Eş-Şaṭıbiyye eserini, Fahreddin el-Bilbisi gibi hocalara aktardıktan sonra; zamanla kıraat ilmindeki yetişmişliği sayesinde ünlü olmuştur. Hac görevini yapmış ve belirli aralıklar ile Kahire’ye de gidip gelmiştir. 1405 yılından sonra ise oraya tamamen yerleşmiştir. Kahire ve Menuf gibi bölgelerde de kadılık yapmış ve ayrıca Kuran ile kıraat dersleri de vermiştir. İbn Nasrullah Medresesinde de dersler vermiştir. Kıraat ve Arap dili konularında daha fazla ders verdiği söylenir.
- Bilbis’te ve bazı bölgelerde; Şehabeddin Esed ve Zeynüddin Abdülgani el Heytemi ile Burhanüddin El-Fakusi gibi önemli isimler, ondan kıraat seba dersler almışlardır.
- Cemaleddin El-Bedrani ile Saidüs Suada Hankah gibi isimlerde; İbrahim Kereki İbrahim Bin Musa öğretiminde Sahihi Buhari’yi okumuşlardır.
Kerek, 1449 yılında Kahire’de hayatını kaybetmiştir. Sehavi adlı alim, Kerek’i hakkında; değerli ve önemli bir alim olduğunu, kıraat ve Arapça üstadı olduğunu belirtmiştir. Fakat ahlaki açıdan ilim adamı kişiliğine sahip olmadığını ve sözlerinde abartılı bir üslubun olduğunu belirtmiştir.
İbrahim Kereki Eserleri
İbrahim Kereki İbrahim Bin Musa yaşamı boyunca, Arapça ve kıraat alanında olmak üzere farklı alanlarda dersler vermiştir. Çeşitli özelliklere sahip kitaplar da yazan Kereki’nin eserlerinin ise hepsi günümüze kadar ulaşmamıştır.
İbrahim Kereki eserlerinden bazıları şöyle:
- El-İsaf fi Marifetil-ḳaṭi vel-istinaf
- El-Aletü fi Marifetil-fetḥi vel-imale
- Dürretül Kariil-mecid fi Aḥkamil-Kıraʾati Ve’t-tecvid
- Ḥallür Remz fi Vaḳfi Ḥamza ve Hişam Alel-Hemz
- Nüket Aleş Şaṭıbiyye
- Umdetül Muḥaṣṣılit Tamam fi Meẕahibis Sebatil Alam.
- Şerḥul-Elfiyye
- İrabül-Mufaṣṣal
- Mirḳatül lebib ila İlmil-Earib
- Şerḥul fuṣulil Hamsin
- Muḫtaṣarur-Ravza
- Şerḥu Tenḳıḥi’l Lübab