İslam kelimesi silm ve selam kelimelerinden türeyen Arapça kökenli bir sözcüktür. İslam kelimesine boyun eğmek anlamına gelmektedir. Allaha itaat ve teslim anlamına gelmektedir. Ayrıca İslam dinimizin adıdır. İslam da istişarenin önemi ise çok fazladır. İstişare kuran-ı kerim de tavsiye edilmektedir. Kuran-ı kerimin bir hadisinde; Yapmış olduğun işlerde müminleri istişare et, Bir işe azmettiğin zaman da artık Allaha tevekkül et. Muhakkak ki Allah kendisine tevekkül edenleri sever“ buyrulmuştur. Peygamber efendimiz Hz. Muhammed de istişare yapmakta ve önemini vurgulamaktaydı. Peygamber efendimiz yaptığı her işte istişare yapamaya özen gösterirdi ve dikkat ederdi. İstişareyi ise Ashab-ı kiram ile yapmaktaydı. Peygamber efendimiz Hz. Muhammed bulunmuş olduğu hendek ve bedir savaşlarında düşmanla nasıl baş edebileceğini istişare ile bulmuş ve uygulamıştır. Uhud gavzesinde ise savunma harbini uygulamak istemiştir. Fakat istişare yaparak uygun olan savunmayı yapmış ve amel etmiştir. Bir insan her zaman hislerinin etkisi altında kalmaktadır ve ona göre karar vermektedir. Ama insanın istişareler ile düşünmesi ve ona göre kararlar vermesi gerekmektedir. İslam da istişare ile ilgili birçok hadis bulunmaktadır. İslam da istişarenin önemi şunlardır;
1.Hazreti Âdem: “İşlerinizi istişare ile yapın. Eğer ben yasak meyve hakkında meleklerle istişare yapsaydım, musibete maruz kalmazdım. “ buyurmuştur.
- Hadis-i Şerif: “Tedbirli kişi işinin ehli olanına danışıp, ona göre hareket eder.“ buyurmuştur.
- Hazreti Ömer: “ Salih olan ilimlerle istişare edin. “ buyurmuştur.
- Hazret-i Lokman: “Yapacağın işi, daha önce bunu denemiş, tecrübeli bir kişiye danış! Çünkü o kendisine pahalıya mal olmuş şeyleri sana bedavaya verir. “ buyurmuştur.
Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed`in Hayatından İstişare Örnekleri
İnsan bilgisi olmadığı konulardan başkalarından yardım alarak istişare yapması gerekmektedir. Peygamber efendimiz Hz. Muhammed de istişareye çok önem vermekte ve uygulamaktaydı. Peygamber efendimiz hayatının her alanında istişareye yer ayırmaktaydı. Peygamberimizin hayatından istişare örnekleri şunlardır:
1.Uhud savaşında peygamberimiz kendi savunma görüşünü değil de sahabelerle yapmış olduğu istişarenin savunma yöntemini uygulamıştır.
- İlk vahiy aldığı zaman öncellikle Hz. Hatice’yle konuşmuştur. Yaşadıklarını Hz. Hatice’ye anlattıktan sonra, eşiyle birlikte Varaba b. Nevfele gitmiştir.
- Hendek savaşın da Selma-ı Farisi’n savunma yöntemi sahabeler tarafından beğenilmiş ve uygulanmıştır.
- Hz. Hatice Peygamber efendimiz ile evlenmek istediğinde, peygamber efendimiz bu durumu amcasıyla görüşmüş ve ona göre karar vermiştir.
- Kızlarını evlendirmek için kızlarından ve ailesinden görüş almıştır.
Kuran Da İstişare
Kuran da istişare de çok önemsenmekte ve geçmektedir. İstişare ile ilgili birçok ayet bulunmaktadır. Kuran-ı kerim de geçen bazı istişare ayetleri:
1.“Allahın rahmeti sayesinde onlara karşı yumuşak oldun. Şayet kaba, katı kalpli biri olsaydın etrafından dağılır giderlerdi. Onları affet, onlar için bağışlama dile, işlerinde onlarla istişare et. Bir konu da karar verdiğin zaman Allaha tevekkül et. Ve onu uygula çünkü Allah tevekkül edenleri sever. “
- “Ey ileri gelenler! Bana bu işimde düşüncenizi söyleyin. Sizin düşüneniz olmadan kesin bir karar verecek değilim. “
- “Onlar rablerini iman ve Salih amel çağrısına icabet eder, namazı dosdoğru kılarlar. İşleri, aralarında istişare iledir. Kendilerine verdiğimiz rızıktan infak ederler.
İstişare Nedir?
Birçok insan istişare nedir? Sorusunu cevabını merak etmektedir. İstişare yapabilmek için iki kişi gerekmektedir. En az iki kişi karşılıklı bilgi alışverişi yapmasına istişare denilmektedir. İslamiyet’in başlangıcı olduğu zamanlar da istişare meclis görevindeydi.