Kara Yakub İbni İdris Niğdevi, 789 yılında Niğde’de dünyaya gelmiştir. Ülkemiz topraklarında yetişen en önemli ve meşhur İslam alimlerinin başında gelir. Tam adı Ya’kub bin İdris bin Abdullah olmakla beraber Kara Yakub olarak tanınmış ve meşhur olmuştur. Niğdeli olmasından dolayı Niğdevi nispetini almıştır. Hanefi mezhebine mensup olan Kara Yakub İbni İdris Niğdevi, mezhebinin en büyük hadis ve fıkıh alimlerinden biri olmayı başarmıştır. Kara Yakub İbni İdris Niğdevi, ilim öğrenmek adına pek çok şehir gezmiş ve önemli isimlerden dersler almıştır. Aldığı dersler ışığında Anadolu topraklarında yetişen en önemli ve büyük alimler arasına adını yazdırmayı başarmıştır. Sadece Anadolu topraklarında adını duyurmak ile kalmayıp İslam aleminde de önemli bir isim olarak anılmıştır. Hayatının çoğunu ilim öğrenmek ve öğretmek için adamıştır.
Kara Yakub İbni İdris Niğdevi’nin Hayatı
Kara Yakub İbni İdris Niğdevi’nin hayatı ilim öğrenmek ve öğrendiklerini yeni nesillere öğretmekle geçmiştir. İlim öğrenebilmek için zamanın büyük alimlerinden ders alma fırsatını yakalamıştır. Kara Yakub İbni İdris Niğdevi, ilk olarak zamanın dini konular ve fen bilimleri konularında ileri gelen alimlerinden biri olmayı başaran Şemsüddin Fenari’den ders alarak ilim öğrenmiştir. Bunun ardından Şemsüddin Hirevi’den hadis-i şerif dersleri almış ve Buhari-i şerifi dinlemiştir. Kara Yakub İbni İdris Niğdevi, ilim öğrenebilmek için gece gündüz demeden çalışmış ve daima bu anlamda azimli olduğunu göstermiştir. Başta fıkıh, usul ve hadis ilimleri olmak üzere tefsir, beyan, nahiv ve me’ani ilimlerinden çok üstün derecelere yükselmiştir. Bu dereceleri elde ederek benzerlerini geride bırakmayı başarmıştır. Kara Yakub İbni İdris Niğdevi, çok genç yaşta Hac vazifesini yerine getirmek için Mekke’ye gitmiştir. Ardından Haleb’e uğramış ve buranın en ünlü medreselerinden biri olan Nasirıyye Medresesi’nde müderrislik yapan İbn-i Hatib ile görüşme fırsatı bulmuştur. Yaptıkları görüşme sırasında Kara Yakub İbni İdris Niğdevi’nin başta ilmi olmak üzere aklına ve zekasına hayran kalan İbn-i Hatib “Anadolu’da yetişmiş büyük bir alim” demiştir. Görüldüğü üzere Kara Yakub İbni İdris Niğdevi, pek çok kişi tarafından büyük bir alim olarak tanınmıştır.
Kara Yakub İbni İdris Niğdevi’nin Eserleri
833 yılının Rebi’ul-evvel ayında Hac dönüşünde, o zamanlar Larende adı verilen günümüzde ise Karaman olarak bildiğimiz bölgede vefat etmiştir. Vefat etmeden önce arkasında birçok eser bırakmıştır. Kara Yakub İbni İdris Niğdevi’nin eserleri arasında; İşrâk-ut-tevârih, aşiye alâ envâr-it-tenzîl lil-Beydâvî, Şerhu Mesâbîh-üs-Sünne, Şerh-ül-Hidâye lil-Mergınânî adı verilen eserler yer almaktadır. Bu eserler hem dönemine hem de sonraki dönemlere önemli birer kaynak olma özelliği taşır.