Muhammed Şah Fenari, ilk öğrenim hayatına babasından ders alarak başlamıştır. Ayrıca dönemin önemli alimlerinden de dersler almış ve kendini ilim yolunda geliştirmiştir. Asıl adı ise, Muhammed Şah İbni Mevlana Fenari şeklindedir. Daha on yedi- on sekiz yaşlarında ise Bursa’da Sultaniye Medresesi’nde müderris olarak tayin edilmiştir. Hayatının sonuna kadar da burada görev yaptığı bilinir. Şah Fenari’nin ders verdiği öğrencileri arasında; Fahreddin-i Acemi ve Muhyiddin Mehmed gibi isimler yer alır. Fenari, aynı zamanda babası Molla Fenari ile birlikte; Mısır, Kudüs, Hicaz gibi Arap ülkelerini yaklaşık iki yıl boyunca gezmiştir. Şah bu seyahatler sırasında ayrıca hac ibadetini de yerine getirmiştir.
Muhammed Şah Fenari, daha ilk ders verdiği gün dahi; o beldenin alimleri ve faziletli kimseleri hazır olarak onu dinlemişlerdir. Birden farklı alanda yaptığı yorum ve ifadeleri ile ilim irfan bilgisiyle kendine herkesi hayran bırakmıştır. Molla Fahrüddin El-Acemi’nin de onun derslerinde asistan olduğu ifade edilir. Ders anlatırken, bir gün; günah işlemekle tanınan bir öğrenci, ders esnasında Şah Fenari’nin sözlerine itiraz etmiştir. Muhammed Şah ise; Allahü tealanın ihsanı olan, ilmi kuvvetiyle ona cevap vermiş ve onu susturmuştur. Fenari dersten ayrılmış ve babası kamil Molla Fenari’nin huzuruna çıkmıştır; derste yaşadığı olayı ona anlatmıştır. Öğrencisinin doğru yola tabii olmamasının ve kibirli olmasının onu üzdüğünü ifade etmiştir. O zaman ise babası Molla oğluna;
- “Eğer o fasık-günah işleyen bir kişi olmasaydı; ilmi, irfanı ve fazileti yüksek olurdu. Bunların bereketiyle de, Allahü Teala’nın kat kat lütuf ve ihsanlarına nail olurdu.” Şeklinde buyurmuştur.
Eserleri
Muhammed Şah Fenari çeşitli kaynaklara göre; 1435 yılında hayatını kaybetmiştir. Fakat Leknevi ile Müstakimzade Süleyman Sadeddin, ölüm tarihi olarak 1428 tarihini vermiştir. Bazı kaynaklarda ise 1426 yılında Bursa’da hayatını kaybettiğine dair bilgiler yer alır. Fenari’nin kabri ise Bursa’da babasının kabrinin yakınlarındadır. Yaşamı boyunca, birden fazla eser yazan Fenari; yazdığı eserlerini yayımlamadığı bilinir.
Muhammed Şah Fenari eserleri genel olarak şöyledir:
- Haşiye-i Tefsri Fatiha
- Şerhu Risalei İsbat-ı Vacib
- Risale fi İmani Ebeveyn-in-Nebiyyi
- Haşiyei Fusul-i Bedayi
- Şerhu Esas-İs-Sarf
- Haşiyei Evail-i Mevakif
- Haşiye-i Şerh-i Tevali-i İsfehani
- Şerhu en-Muzac-il-ulum
- Haşiye Ala Şerh-i feraiz-i Siraciyye
- Kitabü Ediyye
- Haşiye Ala Şerhi Vikaye