Şibli Numani’nin gerçek ismi Alamah Şibli Numani’dir. İngiltere egemenliği altındaki Hindistan’ın Raj döneminde yaşayan bir İslam bilgini ve filozofuydu.
Şibli Numani’nin Hayatı
Şibli Numani hayatı 3 Haziran 1857 tarihinde Bindwal’de başlamıştır. 1883’te Şibli Ulusal Koleji’nin ve Azamgarh’ta Darul Mussanifin (Yazarlar Evi) ‘nin kurulmasıyla tanınır. Şibli Arapça, Farsça, Türkçe ve Urduca dillerini konuşabilmekteydi. Küçük kardeşleri Londra’da hukuk eğitimi almışken kendisi İslam alanında eğitim almıştır. Öğretmeni Mevlana Muhammed Faruk Chirayakoti’dir. İmam Ebu Hanife Noman bin Sabit’in soyundan gelen ve şimdi modern Hindistan’da Uttar Pradesh olarak adlandırılan Numani ailesindendi. Şibli Numani hac için Mekke’ye gitti ve orada zamanını Arabistan’daki farklı alimlerden İslam ilahiyatı, tarihi, felsefesi ve tasavvuf alanındaki çalışmalarına adadı. Hamiduddin Farahi, Abdul Bari Nadvi ve Syed Sulaiman Nadvi kendisinin öğrencisi olmuştur.
Ünlü İslam filozofu, Ortadoğu’dan Hindistan’a döndüğünde, Aligarh Muslim Üniversitesi’ni yeni kuran Sir Syed Ahmed Khan ile tanıştı. Şibli Numani teklif üzerine 1 Şubat 1882’de üniversitede profesör olarak eğitim vermeye başladı. Aligarh’ta on altı yıl boyunca Farsça ve Arapça eğitimi verdi. Burada eğitim sırasında İslam üzerine çalışan Thomas Arnold ile diğer İngiliz akademisyenlerle tanıştı. 1892’de Thomas Arnold ile Suriye, Mısır, Türkiye ve diğer Ortadoğu ülkelerine seyahat etti. Kahire’de tanınmış İslam alimi Şeyh Muhammed Abduh ile tanıştı. Sir Syed Ahmed’in 1898’deki ölümünden sonra Aligarh Üniversitesi’nden ayrıldı ve Haydarabad Eyaleti Eğitim Departmanında danışman oldu. Haydarabad eğitim sisteminde birçok reform başlattı. Eğitim diline daha önce Hindistan eğitim dilinde bulunmayan Urduca’yı ekledi. 1905’te Haydarabad’dan ayrıldı ve Nadwat tul-‘Ulum’un (Nadwa) müdürü olmak için Lucknow’a gitti. Beş yıl bu okulda kaldı ama ortodoks alim sınıfı ona düşman olmaya başlamıştı. 1913’te memleketi Azamgarh çevresindeki bölgeye yerleşmek için Lucknow’dan ayrılmak zorunda kaldı. Azamgarh’da Darul Musannifin’i kurdu. Kurumun ilk resmi toplantısı, ölümünden üç gün sonra yani 21 Kasım 1914 tarihinde yapıldı.
Şibli Numani 18 Kasım 1914 tarihinde doğduğu yer olan Azamgarh’da vefat etmiştir.
Şibli Numani’nin Eserleri
Şibli Numani eserleri şu şekildedir:
- Siratun Nabi: Şibli Numani bu eseri1914 yılında yazmaya başlamıştı fakat vefat edince Süleyman Nadvi yazmayı tamamlamıştır.
- Sirat an-Numan
- Al-Faruq: Şibli Numani’nin halife Hz. Ömer’in hayat hikayesini anlattığı eserdir.
- Al-Ma’mun
- Al-Ghazali: Şibli Numani’nin İmam el-Gazali’nin hayat hikayesini anlattığı eserdir.
- Imam Ibn e-Tamia: Muhammed Tanzeel-ul Sıddıki el-Hüseyni tarafından düzenlenmiştir.
- Mawlana Rumi: Şibli Numani’nin Mevlana Celaleddin Rumi’nin hayat hikayesini anlattığı eserdir.
- Aurangzeb Alamgir Par Ek Nazar: Şibli Numani’nin Mughal imparatoru Aurangzeb’in hayat hikayesini anlattığı eserdir.
- Sherul Ajam: Şibli Numani’nin Pers şiiri hakkında yazdığı eseridir.
- Ilm-Kalam: Şibli Numani’nin İslam teolojisi üzerine yazdığı bir eseridir.
- Safar Nama e Romeo Misro Shama: Şibli Numani’nin Ortadoğu seyahatini (Suriye, Mısır ve Türkiye ağırlıklı) yazdığı eseridir.