Zeyd Bin Habbâb Et-Teymî, kendini ilmî alanda yetiştirmiş, önemli âlim zâtlardan dersler almış ve sonunda büyük bir hadîs âlimi olmuş bir kimsedir. Onun hakkında kaynaklar içerisinde sınırlı bilgiler bulunmaktadır. Yine bu kaynaklarda geçen bilgilere göre onun bilinen künyesinin şu şekilde olduğunu söyleyebiliriz: Ebû Hüseyn. Yine hakkında edinilen bir başka bilgi vefatına dairdir ve Zeyd b. Habbâb Et-Teymî’nin tam olarak 158 senesinde vefat ettiğini gösterir. Bu yıl ise tam olarak 774 yılına tekabül eder.
Zeyd bin Habbâb Et-Teymî, tahsilini önemli isimlerden aldığı dersler ve dinlediği hadisler sayesinde sürdürmüştür. Hu önemli âlim zâtlar arasında kendisinden dersler aldığı büyük isimler şu şekilde sıralanabilir: Mâlik b. Mugavvel, Şû’be, Mâlik b. Enes, Süfyân-ı Sevrî, Seyf b. Süleymân… Her birinden ve bunlara ek olarak farklı âlim kimselerden ilmî alanlarda farklı dersler görmüş ve ilmî anlamda yetişerek büyük bir âlim olmuştur. Onun ilmî üstünlüğünün en ağır bastığı dal ise hadis ilmi dalıdır. Bu nedenle büyük hadis bilginlerinden biri olarak kaynaklarda bahsedilir.
Zeyd B. Habbâb Et-Teymî’nin İlmî Hayatı
Zeyd Bin Habbâb Et-Teymî’nin ilmi hayatı, hem farklı âlim kimselerden dersler alması ve hadisler dinlemesi hem de önemli talebeler yetiştirip dersler okutması ile geçmiştir. Bu anlamda bir de Et-Teymî’nin kendisinden hadis rivayetinde bulunmuş olan isimlerden de bahsetmek gerekir. Ondan hadis rivayetinde bulunmuş kişiler arasında ilk akla gelen önemli isimler şu şekilde sıralanabilir: Abdullah b. Vehb, Ahmed b. Hanbel, Yezîd b. Hârûn, Ebû Bekr b. Ebî Şeybe…
Ayrıca Zeyd b. Habbâb Et-Teymî, yine ilmî anlamda birtakım çalışmalar yapabilmek ve insanlara ilmî anlamda katkıda bulunabilmek düşüncesiyle Bağdat üzerine gitmiştir. Burada ilmî anlamda çeşitli dersler vermiş ve talebeler yetiştirmiştir. Ayrıca daha sonraki süreçte hadisler öğrenebilmek amacıyla hem Mısır üzerine hem de Horasan üzerine gitmiştir. Zeyd b. Habbâb Et-Teymî’nin rivayet etmiş olduğu hadisler ise şunlar içerisinde mevcut bulunmaktadır:
- Sahîh-i Müslim, Sünen-i Tirmizî, Sünen-i İbn-i Mâce, Sünen-i Ebî Dâvûd, Sünen-i Nesâî…
Zeyd Bin Habbâb Et-Teymî’den Bahsedilen Kaynaklar
Zeyd Bin Habbâb Et-Teymî’den bahsedilen kaynaklar içerisinde ona ve ilmî hayatına dair birtakım bilgilere rastlamak mümkündür. Bu anlamda dersler aldığı hocalarından rivayette bulunduğu isimlere ve hatta ondan rivayette bulunan isimlere kadar farklı bilgilere ulaşabilirsiniz.
Ancak yine de onunla ilgili bilgilerin sınırlı olduğunu ve hatta doğum tarihinin bile net bir bilgi olarak yer almadığını da söylemek gerekiyor. Zeyd Bin Habbâb Et-Teymî’den bahsedilen kaynaklar içerisinde şunlar örnek olarak gösterilebilir:
- Târih-i Baüdâd (8.cilt, sy.442),
- Tehzîb-üt-tehzîb (3.cilt, sy.402),
- Tezkiret-ül-huffâz (1.cilt, sy.350).